Je kan iets zodanig analyseren tot je het kapot analyseert. Analyseren om te analyseren. Betreft het nu een schilderij, een boek, een muziekstuk, … of zelfs een persoon.
Compagnie Marius nam het boek van Thomas Bernhard ( ‘ Alte Meister ‘ – 1985 ) onder handen en op hun eigenste sublieme manier creëerden ze een monoloog die door twee acteurs gespeeld werd. Anderhalf uur werden schilderijen, schrijvers, filosofen, muziek, ouders, school, … kunst en cultuur op het rooster gelegd en werd er de draak mee gestoken. Kritiek gevend tot er toch maar een fout of een punt van kritiek werd gevonden.
Wegens de Corona werden diverse optredens van deze Compagnie ( o.a. tournee in Frankrijk ) afgelast, na meer dan 100 dagen geen vertoning kunnen gevend, een klein lichtpuntje. Her en der werden kleinschalige optredens geprogrammeerd in een Corona veilige omgeving. Social distance, beperkt publiek, de nodige hygiëne en mondmaskers En in open lucht, waar Marius al voor bekend was. Bepaalde gemeenten annuleerden ook deze kleinschalige evenementen door een tweede opflakkering. Maar Zomer- O, in Oostende, een vervangprogramma voor TAZ laat nog alle optredens doorgaan.
Nadat Compagnie Marius hun première ( uitgeregend, paraplus en regenkledij waren nodig ) begin Juli in het Middelheimpark ( 10 dagen twee optredens per dag ) gaf werd er gekeken waar ze deze vertoning nog konden laten doorgaan. Oostende was zo bij de gelukkigen om dit stuk op 8 en 9 augustus ( twee vertoningen per dag ) aan een klein publiek te kunnen aanbieden. Plaats van het gebeuren O.666, in de tuin van een voormalige visserscoöperatie langs de Hendrik Baelskaai. De tribune van Comp. Marius moesten we missen maar iedereen zat op kussentjes op de geïnstalleerde vaste tribune. In bubbels anderhalve meter van elkaar.
Namen van de aanwezigen werden genoteerd.
Terwijl we plaatsnamen speelde er een stuk van Beethoven. Beide acteurs ietwat wachtend op die rode canapé, nu en dan op het uurwerk kijkend of aan het publiek vragend hoe laat het was. Ja, ze waren een beetje te vroeg. Afspraak was om 22.00 uur. De sonate nog spelend op de achtergrond. Een goei moment om aan ons te vragen of we het klassiek muziekje kenden. Geen antwoord, … tot toch iemand zei : “‘ Beethoven “ ? Kris : “ Ja, maar wat ? Niemand kon er een antwoord op geven. Het zou nog enkele keren weerkomen in de vertoning. Voor de kenners : het betrof de pianosonate Nr. 17 in D- mineur Opus 31 nr. 2 van Ludwig Von Beethoven. Of beter gekend bij sommigen onder de naam ‘ Stormsonate ‘. Nog een vijftiental toeschouwers te kort. Kwamen binnen en namen plaats, intussen was het al 21.12, … “ … moeten we nog even herhalen ?, beide acteurs waren echt om 21.00 begonnen aan hun monoloog. Het viel niet echt op, maar dit is ook één van de sterke punten van deze compagnie. Inspelen op het publiek, zelfs te midden van de vertoning.
Vanavond kon het publiek hen goed horen, maar zij konden ons vanavond minder horen, … interactie is ook één van hun sterke punten. Zij die vroegere vertoningen hebben gezien weten waar dit op slaat.
We zitten aan zee, en ja, meeuwen vliegen boven onze hoofden en krijsen. Kris vouwt zijn hand tot een pistool en … we zullen ze de ganse vertoning moeten tolereren. Beide : “ O ja, een uur te vroeg voor de afspraak, wachten voor we hem kunnen ontmoeten “. Dus dan maar even vragen aan het publiek, o.a. over dat kunst historisch museum in Wenen. Of iemand het kent. Toch een paar toeschouwers.
Een beetje uitleg over de zaal, de bank in de Bordone zaal met zicht op ‘ Man met witte baard ‘ van Tintoretto .
Vanaf dat moment gaat het vliegensvlug, Er wordt geleuterd om te leuteren, … leuteren tot de kunst dood geleuterd wordt.
Op die bank, zesendertig jaar starend naar dat schilderij. Suppoost een vriend geworden, … was er smeergeld bij bemoeid om die bank aan te slaan jaren geleden. Op deze bank kon je boeken lezen. Wat je thuis niet kon. Maar lees niet het hele boek maar lees een paar tientallen bladzijden meerdere keren, je onthoudt meer over het boek. Intussen krijgen schrijvers, filosofen en andere mensen ervan langs.
De paus, grotesk, Bach en Mozart, horen / zien falen. A. Stifter en M. Heidegger worden op één lijn geplaatst. Beide worden geanalyseerd tot op de laatste miniscule pixel en wat blijkt : … dit is gemakkelijk leesbare pudding … kort samengevat.
De ouders in het publiek kregen ook nog wat opvattingen mee. De kilte van het opgroeien. De kindertijd is een donker gat. Je moet je er maar zelf uitgraven. Ouders begaan twee misdaden : Verwekking en onderdrukking. Ouders maken dus kinderen op een onverantwoorde wijze. De kilte van het opgroeien, kindertijd is een hel.
Je kunt dus van alles een karikatuur maken, … en op die manier ben je er tegen bestand.
Ook gidsen kregen ervan langs, of toch hun manier in het overbrengen naar hun groep.
De befaamde bank in de Bordonezaal van het kunst historisch museum van Wenen kan in die zes en dertig jaar dat Reger naar ‘ De man met de witte baard ‘ zat te kijken ( uitgezonderd de maandag ) boekdelen spreken, ook met het contact daar met zijn vriend Atzbacher. Eén van die anekdotes betrof de Engelsman uit Wales met zijn chique schots jasje. Normaal geen fan van Engelsen maar die kon hij wel pruimen. Met zijn aqua brava geur. En hij had dat schilderij boven zijn bed hangen …, en erfstuk, … vervalsing, … wie ? Liever zo’n persoon dan die stinkende toeristen op zaterdagen, wat het vandaag was. Russen en knoflookgeur. Ook regeringen en parlementen kregen ervan langs : Staatsvuilnis. En leraren zijn levensvernietigers, Ze verkleinen de kunst tot een blokfluit les. Europa of zijn inwoners, op alles hadden ze een grondige reden voor analyse. Een grote vraag was, waar gaat het naartoe met de cultuur. In het geval van Wenen met zijn erbarmelijke sanitair blijft er na enkele jaren niets meer over van cultuur. “ Ja, ik wordt ook ouder, meer wc bezoek, maar ik heb mijn angsten moeten overwinnen “.
Nog even op de kap van drukkers en het Prato museum. En ja dle genante vraag, waarom ik hier vandaag met je afgesproken had. De ganse vertoning vroegen we ons af waarom hij hier op een zaterdag had afgesproken en pas op het einde kregen we het antwoord..
Kris Van Trier en zijn Nederlandse collega, Vincent van den Berg schitterden in deze monoloog, apart, samen, door elkaar, elkaar aanvullend, verschillende intonaties. Twee en net één. Stil en beraden of luidruchtig en uitbundig. Kris : “ … iets minder kan ook …”.
Beide acteurs werden meerdere malen terug geroepen om hun applaus van het publiek in ontvangst te nemen, zelfs enkele gaven hen een zeer gesmaakt staand applaus.
Wat tegenwoordig met de cultuur, vallen we in een zwart gat ? Als het zo doorgaat hebben we binnen enkele jaren